Ταυτότητα

Τι σας έρχεται στο μυαλό όταν σκέφτεστε την λέξη ταυτότητα;

Αν η απαντήση είναι  μια πλαστική πλακέτα διαστάσεων περίπου 8Χ4 τότε δεν έχει καμία απολύτως σχέση με ότι θα συζητηθεί πιο κάτω.

Ένα από τα πιο σημαντικά αλλά και συνάμα ‘επικίνδυνα’ χαρακτηριστικά που έχει ο άνθρωπος είναι η ικανότητα του να ομαδοποιεί ότι υπάρχει γύρω του. Η κατάταξη αυτή υπήρξε σημαντική για την επιβίωση του ανθρωπίνου είδους από αρχαιοτάτων χρόνων. Η αντίληψη πως τα φυτά και τα ζώα είναι ζωντανά και πως μπορώ να τα καλλιεργώ υπήρξε σωτήρια για να βρεθεί ο κόσμος στην ‘εξαίρετη’ καταστήσει που βρίσκεται σήμερα. Δυστυχώς όμως η αντίληψη  αυτή έχει επεκταθεί σε οτιδήποτε υπάρχει γύρω μας με αποτέλεσμα τη δημιουργία λανθασμένων αντιλήψεων για τον κόσμο και τους ανθρώπους πους μας περιβάλλουν. Στις κοινωνικές επιστήμες αυτές οι λανθασμένες αντιλήψεις ονομάζονται στερεότυπα.

Τι σχέση έχουν όμως τα στερεότυπα με τις ταυτότητες;

Τι είναι  μια ταυτότητα;

Πως κτίζεται και πως μας εξυπηρετεί;

Ας ξεκινήσουμε με το πιο βασικό ερώτημα τα χαρακτηριστικά μιας ταυτότητας. Η ταυτότητα κτίζεται από κάθε άνθρωπο μέσα από τις επιλογές του.  Οι επιλογές αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν από τα ρούχα που θα φορέσει μέχρι το επάγγελμα που θα κάνει, η κάθε κινήση που κάνουμε και η κάθε λέξη που λέμε είναι αυτό πού ορίζουν την ταυτότητα μας. Το αποτέλεσμα αυτών των πράξεων μας κάνει εντελώς προβλέψιμους προς το κοντινό μας περιβάλλον χωρίς εμείς να το αντιληφθούμε. Πες την αλήθεια μπορείς να προβλέψεις τις αντιδράσεις του καλύτερου σου φίλου σε οποιαδήποτε κατάσταση ή γεγονός, ξέρεις ποτέ και με τι θα θυμώσει, πότε θα χαρεί, ποιο τύπο ανθρώπου συμπαθεί κτλ. Είσαι όμως το ίδιο βέβαιoς πως αυτά τα χαρακτηρίστηκα μπορείς να τα προβλέψεις για τον άνδρα με τα μαλλιά ράστα και το τσιγάρο στο στόμα που παίζει μουσική στο κέντρο της πρωτεύουσας. Οι πρώτες σκέψεις που θα περάσουν από το μυαλό σου είναι πως αυτός είναι ένας ναρκομανής που ψάχνει λεφτά, ίσα ίσα για να μπορέσει να αγοράσει την επόμενη του δόση. Πως θα σου φαινόταν αν την επόμενη μέρα τον έβλεπες να περπατά με την γυναίκα του και τα παιδιά του και να έλεγε πως το χόμπι του είναι η μουσική; Με μια λέξη απλώς θα ξαφνιαζόσουν πως αυτός ο άνθρωπος μπορεί να ζει μια φυσιολογική ζωή.

 Αν πάμε όμως ένα βήμα παραπέρα τι είναι αυτό που για εμάς είναι φυσιολογική ζωή;

Αυτή η ερώτηση ακούγεται εύκολη όμως για τον κάθε άνθρωπο έχει διαφορετική απάντηση το φυσιολογικό και το συνηθισμένο έχει διαφορετικό νόημα για κάθε άνθρωπο.

Οπότε την επόμενη φορά  που θα μιλήσεις σε κάποιο παράξενο ξένο, να είσαι σίγουρος πώς έχει να μάθεις πολλά περισσότερα από ότι έχεις να μάθεις από τον συνηθισμένο άνθρωπο που δεν θα κάνει ποτέ τίποτα «παράξενο» και περιπετειώδες. Όλοι οι άνθρωποι κρύβουν συναισθήματα σκέψεις εμπειρίες και εικόνες που δεν φανταστήκαμε ποτέ !!